Erik Hazelhoff Roelfzema
Soldaat van Oranje
Erik Hazelhoff Roelfzema is onderdeel van de special "Leiden in Minifiguren" .
Lees en luister mee!
Erik Hazelhoff Roelfzema is een Nederlandse verzetsheld en schrijver die velen ook kennen als de “Soldaat van Oranje”.
Roelfzema werd in 1917 geboren op het Indonesische eiland Java, toen nog onderdeel van Nederlands-Indië. In de jaren 30 verhuisde het gezin terug Nederland en daar ging Erik naar het gymnasium. Toen hij zijn diploma haalde had de jongeman eigenlijk geen idee wat hij wilde studeren en maakte in 1936 een reis naar Argentinië. Bij terugkomst ging hij rechten studeren aan de Universiteit Leiden, werd lid van het studentencorps en woonde op het Rapenburg 56, het zogenaamde “Huize Welgelegen”. Hij genoot volop van het studentenleven.
In 1938 ontmoette Erik in Leiden een Amerikaans meisje en grapte dat hij later in augustus haar zou bezoeken in de Verenigde Staten. Hij overtuigde het Rotterdamsch Nieuwsblad om zijn reis te betalen en in ruil daarvoor zou hij 25 columns schrijven over zijn avonturen. Deze columns werden later gebundeld en het boek “Rendez-vous in San Fransisco” werd een regelrechte bestseller. Het was duidelijk dat hij talent had voor schrijven.
21 jaar oude Roelfzema (1938)
"Huis Welgelegen" op het Rapenburg (Vysotsky, 10 mei 2014)
Rendez-vous in San Fransisco (1938)
Het Smeulende vuur (1941)
In die periode was het ontzettend onrustig in Nederland en Europa door de opkomst van Adolf Hitler en in 1939 brak de Tweede Wereldoorlog uit. Erik begin 1940 gevraagd om een boek te schrijven over de Fins-Russische oorlog en ging dus daarheen als oorlogsverslaggever.
Nazi-Duitsland viel in 1940 Nederland binnen en dat maakte grote indruk op hem en Roelfzema sloot zich al snel aan bij het verzet. Toen de Duitsers in 1941 dreigden de Universiteit Leiden te sluiten schreef hij in februari het “Leids Manifest”. Hiermee kwam hij in opstand tegen de sluiting en plakte, samen met vrienden, dit manifest op door heel Leiden en gooide het bij inwoners door de brievenbus. Dit manifest zorgde voor veel opschudding in Leiden en Erik werd gearresteerd. Na een week gevangenisstraf dook hij onder om twee maanden later opeens op te duiken om zijn examen op de universiteit te doen.
Manifest der Leidse studenten (Universitaire Bibliotheken Leiden, 1941)
Reconstructie van een cel in het Oranjehotel. De gevangenis waar Roelfzema zat. (Herbert Behrens / Anefo, 1956)
In 1942 meldde Roelfzema zich aan bij de Royal Air Force of RAF. De Britse luchtmacht. Doordat hij een bril had, zou hij eigenlijk afgekeurd moeten worden maar hij sjoemelde met de keuringen en werd alsnog piloot. Voor de RAF vloog hij met Havilland Mosquito vliegtuig 72 pathfinder missies vanuit Engeland boven Europa. Dit waren missies waarbij routes en herkenningspunten in kaart werden gebracht, die Amerikaanse en Engelse bommenwerpers konden gebruiken bij hun missies.
Havilland Mosquito (Koninklijke Luchtmacht, 1942/1943)
Hazelhoff (links) in 1945, als adjudant van koningin Wilhelmina (Willem van de Poll, 2 mei 1945)
Tegen het einde van de oorlog had hij veel bekendheid verkregen als verzetsheld en als piloot. De Nederlandse koningin Wilhelmina benoemde hem tot adjudant. Dat betekende dat hij, toen de Duitsers zich hadden overgegeven, de koningin overal bij begeleidde.
Na de Tweede Wereldoorlog vertrok Erik Hazelhoff Roelfzema, net zoals duizenden andere Nederlanders, naar de Verenigde Staten. Daar wilde hij filmster worden maar dit plan mislukte. Hij kreeg wel werk bij diverse TV- en radiozenders.
Erik kreeg grote landelijke bekendheid door begin jaren ’70 zijn boek “De Soldaat van Oranje” uit te brengen. Het verhaal over zijn eigen leven en vooral zijn ervaringen uit de Tweede Wereldoorlog. Dit boek werd snel razend populair en een bestseller. Die bekendheid werd alleen maar groter nadat de bekende regisseur Paul Verhoeven hier een film van maakte met dezelfde titel. Dit is nog steeds een van de bekendste Nederlandse films en maakte Roelfzema wereldberoemd.
Erik Hazelhoff Roelfzema was in de jaren 50 directeur Europa van Radio Free Europe in München
Soldaat van Oranje (Roelfzema, 1970)
Prins Bernard (links) en Roelfzema (midden) bij de boekpresentatie van Soldaat van Oranje (1970)
Ook is er in 2010 een speciale musical gemaakt over zijn leven en is de succesvolste Nederlandse musical allertijden.
Erik Hazelhoff Roelfzema, de bekendste en beroemdste Nederlandse verzetsheld overleed in 2007 in Hawaii waar hij al jaren woonde.
Om dit verhaal af te sluiten:
Wist je dat Roelfzema ook na de Tweede Wereldoorlog nog altijd heel nauw verbonden bleef met het koningshuis? Hij was een persoonlijke vriend van Prins Bernhard, de koninklijke familie kwam naar de première van zijn film, hij had een belangrijke functie bij de inhuldiging van koning Beatrix en was getuige op het huwelijk van prins Pieter-Christiaan.
Waar?
Erik Hazelhoff Roelfzema woonde op het Rapenburg 56, Leiden
Meer weten ?
Bekijk hier de trailer van Soldaat van Oranje de musical