Arthur Wellesley
Britse generaal die Napoleon versloeg bij Waterloo
Tip: lees eerst het verhaal van Napoleon Bonaparte
Arthur Wellesley was een Britse hertog en generaal. Hij werd geboren in 1769 in Ierland, toen nog onderdeel van het Verenigd Koninkrijk.
Als jongeman ging hij naar een Franse Academie voor militaire ruiters. Hij kon goed paardrijden en leerde uitstekend Frans spreken. Later bleek dit heel handig te zijn.
Wellesley maakte daarna razendsnel carrière in het leger. Al na 13 jaar was hij generaal in het Britse leger en reisde hij de hele wereld over. Hij vocht in Nederland, India, Spanje en Denemarken.
Een van de meest bijzondere verhalen uit deze tijd was wanneer een stervende soldaat genaamd Thomas Atkins tegen Wellesley zei: “Het is goed meneer. Dit hoort bij het dagelijks werk.” Sindsdien is de bijnaam van een Britse soldaat Tommy, vernoemd naar het optimisme en moed van Thomas Atkins.
De 26-jarige luitenant-kolonel Wellesley tijdens zijn periode in Nederland.
(John Hoppner, 1795)
De terugkeer van Napoleon (Charles de Steuben, 1818)
Ook vocht hij in de tijd van Napoleon Bonaparte tegen de Fransen. Wanneer Napoleon in 1814 wordt verbannen naar Elba, stopt Wellesley als militair. Hij krijgt titel “Duke of Wellington” en wordt de Britse ambassadeur in Parijs.
Maar ondertussen op Elba was Napoleon snode pannen aan het smeden voor zijn terugkeer naar Frankrijk. In het jaar 1815, na slechts tien maanden gevangen te hebben gezeten, ontsnapte hij al van het eiland. Samen met 1000 soldaten en vier kanonnen kwam hij aan op het vaste land van Frankrijk en ging op weg naar Parijs. Koning Lodewijk had weinig steun van de bevolking en was doodsbang voor de populaire Napoleon Bonaparte. De koning stuurde daarom steeds legers om Napoleon gevangen te nemen maar dat lukte niet. Napoleon was namelijk nog zo geliefd als generaal dat alle soldaten, en veel burgers, zich juist aansloten bij het steeds groter wordende leger. Niet veel later vluchtte koning Lodewijk en Napoleon arriveerde in Parijs. Hij kroonde zichzelf meteen weer tot keizer.
Hoewel Napoleon de vrede wilde bewaren, geloofde de rest van Europa hem niet. Al na vier dagen werd besloten om een leger samen te stellen van het Verenigd Koninkrijk, Rusland, Oostenrijk en Nederland. Het doel? Napoleon van de troon stoten.
Arthur Wellesley kwam terug als opperbevelhebber van dit leger, en ging op zoek naar de confrontatie.
Generaal Arthur Wellesley (Thomas Lawrence, 1815)
Na wat schermutselingen, troffen de twee legers elkaar op 18 juni 1815 bij het Belgische plaatsje Waterloo. Tijdens deze veldslag speelden de Nederlanders een belangrijke rol door de Keizerlijke Garde van Napoleon tegen te houden. Prins Willem II van Oranje-Nassau raakte hierbij zwaargewond. Uiteindelijk wonnen de geallieerden onder leiding van Arthur Wellesley. Er was bijna een hele dag gevochten en er waren ongeveer 50.000 doden gevallen.
Napoleon was verslagen en in één klap werd Wellesley een held. Van alle Europese leiders kreeg hij cadeaus en eretitels. Dertien jaar later, in 1828, wordt Wellesley zelfs premier van Engeland.
De Slag bij Waterloo (William Sadler, 1815)
Wellesley met zijn manschappen. (Jan Willem Pieneman, 1824)
Nederlandse soldaten bij Waterloo (Jan Hoynck van Papendrecht, 1933)
Willem II rond 1815 (Charles Pièrre Verhulst, 1817)
De ochtend na Waterloo (John Heaviside Clark, 1816)
En Napoleon? Zijn terugkeer duurde maar 100 dagen en hij werd wederom verbannen, nu naar Sint-Helena. Een heel klein eilandje midden in de Atlantische Oceaan. Daar slijt Napoleon roemloos zijn laatste dagen. Hij zal zes jaar later, in 1821, sterven op 51-jarige leeftijd. Tijdens zijn ziektebed heeft hij gezegd: “Ik had in Moskou moeten sterven.”
Napoleon op Sint-Helena. (Franz Josef Sandmann, 1820)
Om dit verhaal af te sluiten:Wist je dat Napoleon vaak werd afgebeeld als een klein mannetje? Zijn bijnaam was zelfs “de Kleine Generaal”. Dit was vooral in spotprenten en karikaturen om Napoleon zwart te maken. Want in werkelijkheid klopte daar niets van. Hij was 1,67 lang, een gemiddelde lengte voor die tijd.
Waar?
Waterloo ligt in België, vlakbij Brussel.
Meer weten?
Bekijk deze video met uitleg over de slag bij Waterloo.