Floris V

Floris V is onderdeel van de special "Leiden in Minifiguren" .

Lees en luister mee!

Floris de V werd op 24 juni 1254 geboren in Leiden. Zijn vader, Graaf Willem II, stierf tijdens een expeditie tegen de West-Friezen. Hij zakte bij Hoogwoud met zijn paard door het ijs en de Friezen waren er razendsnel bij om hem te vermoorden.  Zo werd Floris al op tweejarige leeftijd Graaf van Holland en Zeeland.

Nederland was toen nog geen zelfstandig land, maar bestond uit verschillende gebieden die door edelen werden geregeerd. Floris werd dus Graaf van Holland en Zeeland en regeerde dus over deze gebieden.  Maar met zijn twee jaar was Floris veel te jong om daadwerkelijk te gaan besturen. Daarom nam zijn oom het over tot Floris volwassen was.

Op twaalfjarige leeftijd werd hij al volwassen verklaard en zo nam hij in 1266 het bestuur over. Een van de eerste dingen die hij deed was Leiden officieel stadsrechten te geven, en al eerder verworven rechten uit te breiden. Zo kon Leiden zich nog verder ontwikkelen en werd het door de lakennijverheid een van de grootste en machtigste steden van Holland. Dankzij deze periode heeft Leiden nog steeds de bijnaam “de Lakenstad”.

Floris V (Cornelis Visscher, 1650)

Beatrix van Vlaanderen

In de jaren daarna werd Floris succesvoller. Hij breidde zijn macht uit en gaf steden als Gouda en Vlaardingen stadsrechten. In 1275 krijgt Amsterdam “tolprivilege” wat betekent dat Amsterdam tol mocht heffen. Dit klinkt niet heel erg bijzonder, maar het document waarin dit is vastgelegd, is het eerste document ooit waarin de naam Amsterdam wordt genoemd.

Tolprivilege voor Amsterdam (Stadsarchief Amsterdam, 27 September 1275)

Het Muiderslot (Defence Line Amsterdam, 10 juni 2011)

De Ridderzaal (Bartholomeus van Bassen, 1651)

In 1280 liet hij een van de meest bekendste kastelen van Nederland bouwen; het Muiderslot.  Bovendien werd in deze periode ook het Grafelijk kasteel voltooid met de bekendste zaal van Nederland “de Ridderzaal”.  Floris ging ook wonen in dit kasteel en zo werd Den Haag tot op de dag van vandaag het centrum van de Nederlandse macht.

Maar het ging fout in 1296. Floris raakte in conflict met Engeland over de wolhandel en de Engelse koning Edward vroeg aan andere Hollandse edelen om in te grijpen. Tijdens een valkenjacht werd Floris door onder andere Gijsbrecht van Amstel en Gerard van Teylingen gevangengenomen en naar het Muiderslot gebracht. Toen dit nieuws bekend werd, wilde het volk hem bevrijden. Hij was namelijk nog steeds ongekend populair bij “de gewone mensen”. Op 27 juni 1296 vluchtten de edelen met hun gevangene uit het Muiderslot. Gerard van Velsen reed voorop als verkenner en stuitte op een groep burgers die Floris wilde redden.

Van Velsen keerde zijn paard en reed terug.  Floris lag vastgebonden met handen en voeten op een paard en had een handschoen in zijn mond gepropt gekregen. Van Velsen trok zijn zwaard en het paard steigerde van schrik. Tijdens deze eerste zwaardslag verloor Floris zijn beide handen en viel van zijn paard. Van Velsen en twee andere edelen staken Floris daarna 22 keer met hun zwaard en sloegen toen op de vlucht. Floris stierf niet veel later, op 42-jarige leeftijd, in Muiderberg.

De dood van Floris V (Johannes Hinderikus Egenberger, 19e eeuw)

Floris V gaat de geschiedenis in als een van de sterkste en invloedrijkste leiders die Holland heeft gehad en is een van de grondleggers van het huidige Nederland.

Om dit verhaal af te sluiten:

Wist je dat een van de eerste Nederlandse televisieseries voor kinderen over Floris ging? Rutger Hauer speelde Floris en het werd geregisseerd door Paul Verhoeven. Zowel Rutger Hauer als Paul Verhoeven zijn later ook in Amerika zeer succesvol geworden.

Waar?

Floris V gaf in 1266 stadsrechten aan Leiden

Meer weten ?

Bekijk de intro van de televisieserie over Floris V